gokturktarihi
TÜRK-ŞAD
Göktürk Devleti kurucularından İstemi Han'ın oğlu Türk-Şad 576 yılında Türk Ülkesine gelen Bizans elçisi Valantinus'la yaptığı görüşmede Bizans'ı Göktürkler'in düşmanı olan Avar'ları korumakla suçluyor ve
sözlerine şöyle devam ediyordu:
-"O Romalı'lar siz değilmisiniz ki on dille konuşursunuz ve herkesi aldatırsınız.Hilelerinizle tüm
milletleri aldatmak istiyorsunuz.Onları uçurumun kenarına sürükleyip orada bırakıyorsunuz.Ellerindeki
malları alıyorsunuz.Sizin ve gönderdiğiniz adamların bizim gözlerimizi korkutmaktan başka düşünceleri
yok.Bir taraftan barıştan söz ederken,diğer taraftan düşmanlarımıza yardım ediyorsunuz.Siz Romalı'lar
niçin bizim elçilerimizi Kafkaslar üzerinden Bizans'a götürüyorsunuz.Roma'ya gidecek başka bir yol yoktur
diyorsunuz.Kafkaslar'dan başka yol yoktur demeniz boşunadır.Biz kölelerimiz olan Avarların hangi yoldan
Bizans'a gittiklerini biliyoruz.Dinyeper'in,Diyester'in nerede olduğunu,Eber'in nereye aktığını biliyoruz.
Gün doğusundan gün batısına kadar bütün uluslar bize boyun eğmişlerdir.Alanlar ve Utigur halkları Türk'lerin
yenilmez ordularına karşı koyamadılar.Sizin imparatorunuzdan öc alacağım.Şunu bilin ki Roma'ya kadar geleceğiz".
TEK BİR KALP GİBİDİR
Doğu Göktürk Hakanı İşpara(581-587) Çin İmparatoruna yazdığı bir mektupda diyordu ki:-"Size bağlı kalacak,vergi verecek ve kıymetli atlar hediye edeceğim.Fakat dilimizi değiştiremem
buna imkan yoktur.Çünkü milletim bunu istemez.Törelerimizi,kanunlarımızı değiştiremem,halkıma Çin giyisileri
giydiremem.Milletim adeta çarpan tek bir kalp gibidir".
ÇİN ORDULARI BİZİ YOK EDER
Bilge Kağan(716-734) Çin'de olduğu gibi Türk Ülkesinde şehirleri surla çevirmek,kaleler yapmakistiyordu.Vezir Tonyukuk buna karşı çıkarak Bige Kağan'a şöyle dedi:
-"Bunları yapmamalıyız.Biz ömrünü sulu ve otlu bozkırlarda geçiren bir milletiz.Hayat tarzımız
daima bizi savaşa hazır halde tutar.Göktürk'lerin sayısı Çinli'lere göre azdır.Başarımız yaşayış tarzımızdan
ileri gelir.Kuvvetli zamanımızda ordular sevk eder,akınlar düzenleriz.Zayıf isek bozkıra çekilir,savunma
yaparız.Eğer kale ve sur içine kapanırsak Çin orduları bizi yok
eder".
KÜR-ŞAD
639 yılında Kür-Şad 39 arkadaşı ile Türk Devletini diriltmek,esaretten kurtarmak için gizli bir ihtilal komitesi kurmuştu.Vatan sever,cesur ve iyi savaşçılar olan 40 kişi bir darbe planı hazırladılar
İmparator Tay-Çung'u yakalayıp Türk illerine kaçırılarak,Çin sarayında esir bulunan Türk soyluları ve
Çin işgalindeki Türk toprakları ile takas edilecekti.Sonrada bütün Türkleri ayaklandıracaklardı.
Gizli komite o gece imparatorun saraydan çıkacağını haber haber almış ve birbirlerine harekete geçecekzamanı bildirmişlerdi.
Kür-Şad ve arkadaşları kararlaştırılan yere geldiler.Fakat o gece fırtına çıktığı için imparator saraydan
çıkmadı.Planı ertelemek tehlikeliydi.Onun için 40 Türk yiğidi imparatorun saraydan çıkmayacağını anladıktan
sonra Çin Sarayını bastılar.Yüzlerce saray muhafızını öldürdüler.Çin Ordusu sarayı kuşattı.Bunun üzerine
saray ahırına hucum ederek,atlara binip kuşatmayı yararak,şehir dışına sürdüler.Fakat Çin Ordusu arkalarındaydı.
Vey Irmağına gelince karşıya geçemediler.Çin Ordusuyla kahramanca vuruşarak can verdiler.
Bu ihtilal Türk'lerin bağımsızlık isteğini canlandırmış ve bir süre sonrada bağımsızlıklarını elde etmişlerdir.
SAVAŞÇILIĞIN YOLU BU DEĞİLDİR
Bilge Kağan Göktürk Ülkesinde Budist ve Taoist tapınaklar inşa ettirerek bu din ve felsefeyi Türk'ler arasında yaymak istiyordu.Bu fikre karşı çıkan Vezir Tonyukuk Bilge Kağana şöyle diyordu:
-"Her iki din ve düşünce insanlarda savaşma,hükmetme ve iktidar dugusunu zayıflatır.Kuvvet ve savaşçılığın
yolu bu değildir.Bize uygun düşmez.Türk Milletini yaşatmak istiyorsak bu tür tapınaklara ve düşüncelere
ülkemizde yer vermemeliyiz".
YER YÜZÜNÜ FETHEDECEĞİMİZE İŞARETTİR
Göktürk Devletinin kurucusu Bumin Kağan ölünce(553) yerine kardeşi İstemi Kağan(553-576) Göktürk Hükümdarı oldu.Göktürk Hükümdarı İstemi Kağan,Bizans elçisi Zemarkos'la yazlık ordugahında yaptığı görüşme
sırasında göz yaşlarını tutamamıştı.Elçi göz yaşlarının sebebini soruca,İstemi Han şöyle cevap vermişti:
-"Atalarımızdan işittik ki,Batı imparatorluğunun(Bizans,Roma) elçileri ülkemize geldiği zaman,bu bizim
için artık yer yüzünü fethedeceğimize bir işarettir..."
BİR TEK HÜKÜMDAR OLMALI
Doğu Göktürk hükümdarı İşbara Kağan(581-587),585 yılında Çin imparatoruna gönderdiği bir mektupta:-"Gökte nasıl bir Tanrı varsa,yer yüzünde de dünyayı idare eden bir tek hükümdar olmalı..." diyordu.